Athbhreithniú

An rud is annamh is iontach: nuair a chas mé an raidió air ar maidin fuair mé ‘Morning Irleand’ in ionad an cláir is ansa liom. Caithfidh go raibh sé socraithe mar sin agam ón oíche roimhe. Ar chas mé chuig RnaG ar an bpointe? Níor chas mar bhí fear ag caint agus bhí sé geall le bheith ag éisteach liom féin; ach mé níos líofa, níos ciallmhaire, níos réasúnta, níos cruinne. Brian Lucey a bhí ann, Ollamh Cúnta san Airgeadas i gColáiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath. Bhí sé faoi agallamh agus ag caint faoi ról na státseirbhíse sa ghéarchéim eacnamaíoch, go háirithe ról na Roinne Airgeadais.

Seo achoimre Gaeilge i mo chuid focal féin ar chuid de na rudaí a bhí sé ag rá.

Is é dearcadh na státseirbhíse go mbíonn an chomhairle a fhaigheann siad taobh istigh níos fearr ná an chomhairle a thagann chucu ón taobh amuigh. Sin ainneoin nach teicneolaithe airgeadais nó eacnamaíochta iad. Dáiríre, bíodh is go bhfuil siad an-chliste (d'úsáid sé an focal 'smart' cúpla uair), tá sé deacair acu na mionsonraí a thuiscint. Samhlaigh mura mbeadh ailtirí in Oifig na nOibreacha Poiblí. Bhuel sin mar atá an Roinn Airgeadais; níl daoine atá traenáilte i gcúrsaí eacnamaíochta ann. Tá Garret Fitzgerald á rá sin le fada. Mar sin nuair a bhí an ESRI ag rá leo go raibh an Rialtas ag brath an iomarca ar cháin ó aon fhoinse amháin – réadmhaoin (tithe, talamh, etc.) – níor éist siad leo. Dáiríre níl aon struchtúr ag an státseirbhís le déileáil le heasaontais, díospóireacht, agus idirphlé. Níl aon Comhairle de Chomhairleoirí Eacnamaíochta ann, mar shampla, bíodh is gurbh fhurasta a leithéid a bhunú.

Ní bhaineann seo leis an Roinn Airgeadais amháin, a dúirt an tOllamh Lucey. Baineann sé le cosaint leanaí, mar shampla. Níl eacnamaithe d’aon sórt ag obair sa Roinn atá freagrach as leas páistí, mar sin cén chaoi ar féidir leo costas agus éifeacht scéimeanna a mheas, mar shampla? Ní hé go bhfuil leigheas gach uile dheacracht ag eacnamaithe ach tá eolas agus scileanna acu a bhíonn ag teastáil in go leor gnéithe de rialú agus riaradh na tíre.

Is ag caint ar an athbhreithniú ar obair na Roinne Airgeadais atá molta ag an Aire Brian Lenihan a bhí sé. Más maith is mithid.

Athbhreithniú eile atá ag teastáil go géar athbhreithniú ar an Roinn Oideachais, naimhde an oideachais trí Ghaeilge. Ach dáiríre ní theastaíonn aon athbhreithniú sa chás sin. Ní theastaíonn ach Roinn Oideachais dár gcuid féin.